Chỉ số Niềm tin kinh doanh (BCI) mới nhất của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam trong quý 4-2023 có dấu hiệu hồi phục. Triển vọng cho quý 1-2024 cũng rất tích cực.
Ngày 8-1, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) đã công bố Chỉ số Niềm tin kinh doanh (BCI) mới nhất của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam trong quý 4-2023 với mức 46,3 điểm, ghi nhận xu hướng niềm tin của các doanh nghiệp châu Âu hoạt động tại Việt Nam đang có dấu hiệu phục hồi.
Các doanh nghiệp tăng tuyển dụng lao động
Khi bối cảnh kinh doanh của Việt Nam chuyển từ quý 3 sang quý 4-2023, những thay đổi nhỏ nhưng cũng cần được lưu ý trong tâm lý đã xuất hiện. Mặc dù mức độ lạc quan chung về sự ổn định và tăng trưởng kinh tế giảm nhẹ 2 điểm phần trăm, nhưng điều này được bù đắp nhiều hơn bằng mức giảm 14 điểm phần trăm về dự đoán suy thoái kinh tế.
Các doanh nghiệp tự tin vào tình hình hiện tại của mình đã tăng từ 24% trong quý 3 lên 32% trong quý 4. Triển vọng cho quý 1-2024 cũng rất tích cực, với 29% doanh nghiệp đánh giá triển vọng của họ là ‘xuất sắc’ hoặc ‘tốt’. Một dấu hiệu nữa cho thấy mối lo ngại đang giảm dần là mức độ lo lắng cực độ của các doanh nghiệp đã giảm từ 9% xuống 5%.
Khu vực doanh nghiệp Việt Nam đã sẵn sàng cho sự tăng trưởng khi 31% công ty có kế hoạch mở rộng lực lượng lao động trong quý 1-2024 và 34% có ý định tăng mức đầu tư, một sự tăng trưởng rõ ràng kể từ năm 2023. Những số liệu thống kê này báo hiệu động lực tăng trưởng mạnh mẽ và cơ hội cho Việt Nam trong năm 2024.
Tuy vậy, báo cáo cũng lưu ý BCI vẫn ở dưới mức trung bình kể từ quý 4-2022. Vẫn còn hơn 1/3 số doanh nghiệp dự đoán sự hoạt động kém hiệu quả, điều này nhấn mạnh triển vọng thận trọng trong bối cảnh thị trường tiếp tục suy yếu.
Ngôi sao đang lên của Việt Nam trong đầu tư toàn cầu
Trong quý 4-2023, vị thế điểm nóng đầu tư của Việt Nam tăng lên đáng kể.
Con số ấn tượng là 62% số người được khảo sát đã xếp hạng Việt Nam trong số 10 điểm đến đầu tư toàn cầu hàng đầu, trong đó 17% xếp Việt Nam ở vị trí cao nhất. Điều này được chứng minh bằng con số 53% số người được hỏi dự đoán đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam sẽ tăng vào cuối quý 4.
Cuộc khảo sát cũng nêu bật vị trí chiến lược của Việt Nam trong khu vực ASEAN. Tuy vậy, BCI cũng chỉ ra những thách thức và cơ hội pháp lý của Việt Nam. Theo đó, 52% số người được hỏi xác định “gánh nặng hành chính và sự kém hiệu quả của bộ máy” là một trong ba rào cản hàng đầu, nêu bật ảnh hưởng của sự quan liêu đối với hoạt động kinh doanh.
34% doanh nghiệp nhấn mạnh “các quy tắc, quy định không rõ ràng và được giải thích khác nhau” cũng là một thách thức lớn, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của việc rõ ràng và nhất quán trong khuôn khổ pháp lý.
Đảm bảo giấy phép và các phê duyệt cần thiết là mối quan tâm của 22% số người được hỏi, chỉ ra những rào cản về thủ tục trong hoạt động kinh doanh. Hơn nữa, 20% cho rằng “thiếu chuyên gia địa phương có trình độ chuyên môn trong các lĩnh vực chuyên ngành”. Thêm vào đó, 19% công ty nhận thấy ‘các quy định về thị thực, giấy phép lao động và quy định lao động đối với người nước ngoài’ còn là thách thức.
Cuộc khảo sát nêu lên những lĩnh vực chính cần cải thiện để tăng sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài. Trong đó, 54% số người được hỏi kêu gọi ‘tinh giản bộ máy hành chính’; 45% nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ‘tăng cường hệ thống pháp luật và môi trường pháp lý’, trong khi 30% coi ‘phát triển cơ sở hạ tầng, bao gồm đường, cảng và cầu’ là điều cần thiết để thu hút FDI.
Được tiến hành từ năm 2011, BCI khảo sát hơn 1.400 thành viên của EuroCham trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đưa ra những quan sát theo thời gian về động lực không ngừng phát triển của thị trường Đông Nam Á sôi động này.
Dự kiến trong tuần này, EuroCham cũng sẽ công bố Sách Trắng với chủ đề “Thúc đẩy đầu tư cho một nền kinh tế xanh và bền vững”.
Doanh nghiệp châu Âu nhận lợi ích từ EVFTA tăng
Năm 2023, tiềm năng của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) ngày càng được doanh nghiệp chú ý hơn. Đến quý 4-2023, 27% công ty báo cáo đã nhận được lợi ích từ mức ‘vừa đủ’ đến ‘đáng kể’ từ thỏa thuận, tăng rõ rệt so với mức 18% trong quý 2.
Tuy nhiên, khảo sát cũng cho thấy những thách thức trong việc tận dụng tối đa tiềm năng của EVFTA với lý do chính là ‘Sự không chắc chắn hoặc không hiểu rõ về thỏa thuận’ là trở ngại chính và ‘Thủ tục thông quan không rõ ràng và kéo dài’.
